ارزیابی جایگاه دفاتر ict روستایی در ارائه خدمات دولت الکترونک

به موازات استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در تمامی ابعاد حیات بشری، جهان به سرعت درحال تبدیل به یک جامعه اطلاعاتی است. امروزه امکان دستیابی به اینترنت و استفاده از منابع اطلاعاتی در تمامی جوامع بشری روندی تصاعدی را طی می نماید و جوامع مختلف هر یک با توجه به زیرساخت های متعدد ایجاد شده، از مزایای فناوری اطلاعات و ارتباطات استفاده می نمایند. کشور ایران همگام با بسیاری از کشورهای پیشرو جهان نسبت به توسعه ی فناوری اطلاعات و ارتباطات روستایی اقدام کرده و تلاش می کند با استفاده از این فناوری خدمات دولتی را به دورترین نقاط کشور منتقل نماید. در این راستا اقدامات متعددی صورت گرفته که از مهمترین آنها می توان به اجرای پروژه «تجهیز ده هزار روستای کشور به دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات روستایی» اشاره نمود. بنابراین هدف کلی از این پژوهش ارزیابی چگونگی ایفای نقش دفاتر خدمات ict روستایی در راستای تحقق اهداف دولت الکترونیک می باشد. تحقیق حاضر بر اساس نوع هدف در دسته تحقیقات کاربردی و اکتشافی قرار دارد. در این پژوهش از روش ترکیبی شامل روش های کمی (پیمایش) و کیفی (مشاهده، مصاحبه) به فراخور مراحل و اهداف تحقیق بهره گرفته شده است. جامعه و نمونه ی آماری تحقیق حاضر شامل دو بخش است، بخش اول مسئولین دفاتر ict روستایی با جمعیت 125 نفر که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 80 نفر به عنوان نمونه ی اول انتخاب گردیدند و بخش دوم نیز روستائیان روستاهای نمونه ی اول با جمعیت 84836 نفر که با استفاده از فرمول کوکران و روش طبقه ای متناسب، تعداد 240 نفر به عنوان نمونه ی دوم مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار کمّی پژوهش، مصاحبه ی ساختارمند با استفاده از پرسش نامه ای حاوی سئوالات باز و بسته بود که روائی آن تأیید و پایایی آن نیز با انجام یک مطالعه ی راهنما و مقدار آلفای کرونباخ 73/0 تا 97/0 برای متغیرهای گوناگون بدست آمد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد عملکرد کلی دفاتر در ارائه خدمات به روستائیان متوسط رو به پایین بوده و دفاتر در ارائه خدمات بانکی رتبه اول و در ارائه خدمات بهداشتی و درمانی رتبه آخر را دریافت کرده است. ادامه کار پژوهش نشان داد سازمان بهداشت و درمان تعداد خدمات کمتری را به دفاتر ict روستایی برای ارائه به مردم واگذار کرده و سازمان پست تعداد خدمات بیشتری. از نتایج تحقیق این چنین استنباط شد که میزان نیاز و میزان ارائه خدمات در شش شهرستان استان به یک اندازه نبوده است به نحوی که ارائه خدمات در شهرستان بروجن بیش از سایر شهرستان ها بوده است. در آخر اینکه شغل روستائیان، میزان تحصیلات و تعداد اعضای خانواده آنها بر میزان استفاده از خدمات دفاتر ict روستایی تاثیر دارد. بنابراین برای ارائه ی هرچه بیشتر و بهتر خدمات مختلف توسط دفاتر ict روستایی، موارد زیر توصیه می گردند: فراهم کردن زمینه حضور متخصصان فناوری اطلاعات در روستا با ارائه تسهیلات از جانب دولت، تشویق بخش خصوصی به منظور سرمایه گذاری در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات و ایجاد عرصه ی رقابت برای ارائه خدمات بیشتر، واگذاری خدمات بیشتر از جانب سازمان های دولتی و غیر دولتی به دفاتر برای کاهش تردد روستائیان به مرکز شهرستان، انتخاب و آموزش افراد علاقه مند و متخصص بومی جهت پشتیبانی و سرویس این دفاتر